Ο Δεκάλογος του Καλού Προπονητή!

Ο ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ

Προπονητής Ακαδημιών Ποδοσφαίρου. Ένα επάγγελμα τόσο όμορφο και δημοφιλή που προσελκύει ολοένα και περισσότερους να ασχοληθούν με την Προπονητική. Ποια είναι όμως τα στοιχεία που καταρτίζουν ένα ολοκληρωμένο προπονητή; Σίγουρα η αγάπη για τα παιδιά και τον αθλητισμό είναι τα κίνητρα για την ενασχόληση με την προπονητική ποδοσφαίρου ενώ η εκπαίδευση του είναι στοιχείο διαχρονικό και ανεξίτηλο στο χρόνο.

Πέρα από την εκπαίδευση και την επαγγελματική του κατάρτιση υπάρχουν όμως και πολλά λεπτά σημεία από τα οποία κρίνεται ένας προπονητής όπως η εμφάνιση του, η συμπεριφορά του και πολλά άλλα τα οποία σας παραθέτουμε και είναι τα στοιχεία που θα θέλατε σίγουρα για τον προπονητή του παιδιού σας.

1. ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

Η αγάπη προς τα παιδιά είναι το αυτονόητο. Τα παιδιά είναι από τη φύση τους δραστήρια και πολλές φορές έρχονται από το σχολείο στην προπόνηση για να ξεδώσουν και να ξοδέψουν όλη την ενεργητικότητα τους. Ο προπονητής πρέπει να αγαπά να δουλεύει μαζί τους, να είναι υπομονετικός και να διατηρεί το σύνολο της ομάδας μέσα σε ένα όριο κανόνων πειθαρχίας, σεβασμού και ομαδικότητας. Πετυχημένος είναι ένας προπονητής όταν τα ίδια τα παιδιά ανυπομονούν να πάνε στην προπόνηση! Αυτό σημαίνει ότι περνούν καλά και πως η σχέση τους με τον προπονητή είναι άριστη. Ο προπονητής λειτουργεί παράλληλα και σαν ψυχολόγος αφού έχει να εκπαιδεύσει παιδιά με διαφορετική ψυχολογική κράση, κοινωνικό στάτους ή εθνικότητα οπότε πρέπει να δημιουργήσει μια ισορροπία και ένα περιβάλλον ίσο για όλους όπου οι κανόνες είναι ίδιοι και απαράλλακτοι για όλα τα παιδιά.

2. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η εκπαίδευση για ένα προπονητή ποδοσφαίρου δε σταματά ποτέ. Οι τρόποι και οι τεχνικές προπόνησης εξελίσσονται ραγδαίως και ένας προπονητής πρέπει να ενημερώνεται και να κάνει update τον τρόπο δουλειάς του, το περιεχόμενο των προπονήσεων του και την αντίληψη του. Πέρα από το ίντερνετ το οποίο παρέχει ένα πλούσιο ασκησιολόγιο ο προπονητής πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά γιατί εκτελεί την άσκηση, το αντικείμενο και το σκοπό της και πως να τη διδάξει σωστά στα παιδιά. Επίσης ο προπονητής πρέπει να χρησιμοποιεί τη φαντασία του και να συνδυάζει τις ασκήσεις και με δικές του ιδέες και όχι απλά να τις αντιγράφει. Βασικές αρχές στις μικρές ηλικίες είναι ένα μόνο αντικείμενο σε κάθε προπονητική μονάδα (προπόνηση) και πέρασμα από τα απλά στα δύσκολα και όχι αντίθετα!

3. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ

Ο Προπονητής είναι το μεγαλύτερο ίνδαλμα για τα παιδιά και στην ουσία είναι σα δεύτερος πατέρας τους καθώς συνδέεται δουλεύοντας καθημερινά μαζί τους. Το παρουσιαστικό του προπονητή θα το μεταφέρουν και τα παιδιά στην προπόνηση. Για παράδειγμα εάν ένας προπονητής δεν έρχεται σωστά ντυμένος στο γήπεδο δε θα έρχονται ούτε και τα παιδιά.

Ο προπονητής πρέπει να είναι υποδειγματικός στην προπόνηση και τον αγώνα φορώντας τη στολή του προπονητή της ομάδας, αθλητικό παπούτσι και πρέπει να προτάσσει και τον εαυτό τους ως παράδειγμα προς τα παιδιά προκειμένου και αυτά να είναι στο γήπεδο ευπαρουσίαστα.  Απαραίτητα αξεσουάρ για ένα προπονητή είναι το απουσιολόγιο των παικτών του, το ημερήσιο πρόγραμμα προπόνησης, καπελάκι και η σφυρίχτρα η οποία σύμφωνα με τις σύγχρονες μεθόδους προπόνησης είναι καλό να χρησιμοποιείται μόνο στο αγωνιστικό διπλό και όχι στις ασκήσεις!

4. ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

Υπάρχουν πολλά μοντέλα προπονητών τη σημερινή ημέρα που δε θα θέλαμε να ασχοληθούμε καθόλου μαζί τους. Θα ασχοληθούμε αποκλειστικά με το ιδανικό μοντέλο προπονητή. Ένας καλός προπονητής δε φωνάζει κατά τη διάρκεια των αγώνων ούτε επιβάλλει τα θέλω του στην προπόνηση με φωνές.

Οι «φωνακλάδες» προπονητές δημιουργούν στα παιδιά πίεση και φόβο με αποτέλεσμα να μη μπορούν να απελευθερώσουν τη συσσωρευμένη ενέργεια που έχουν. Επίσης ένας προπονητής καθοδηγεί διακριτικά τα παιδιά την ώρα του αγώνα και σχεδόν χωρίς να επεμβαίνει καθόλου αφήνοντας τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους και να αυτοσχεδιάσουν.

Τέλος ένας προπονητής δε χρησιμοποιεί ποτέ άσχημες λέξεις και δε χειρονομεί για να κρίνει μια κατάσταση στον αγώνα, το διαιτητή ή τους αντίπαλους. Η χρήση άσχημων λέξεων στο σχολείο που λέγεται «Ακαδημία Ποδοσφαίρου» είναι άκρως απαγορευτική και μειώνει τόσο τον προπονητή όσο και την Ακαδημία που τον εργοδοτεί ενώ όρος εκπαίδευση πάει περίπατο!

5. ΣΩΣΤΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ

Η σωστή προετοιμασία της προπόνησης είναι ένα κλειδί που θα κάνει ένα προπονητή να δείξει το έργο του και τις γνώσεις του γι’ αυτό και ο προπονητής πρέπει να έχει έτοιμες τις ασκήσεις του στημένες στο γήπεδο πριν καταφτάσουν τα παιδιά στην προπόνηση. Με αυτό τον τρόπο ο προπονητής εξοικονομεί χρόνο, δεν προκαλεί τα παιδιά να βαρεθούν και προχωρεί στην προπόνηση του στοχευμένα και με μεθοδολογία. Επίσης ο προπονητής πρέπει να δώσει οδηγίες στα παιδιά που αφορούν την άφιξη τους στο γήπεδο: «Τοποθετούμε τις τσάντες μας περιποιημένα στον πάγκο, δεν κλωτσάμε μπάλα πριν από την προπόνηση, δεν τρώμε πριν από την προπόνηση, δε φωνάζουμε και δεν ενοχλούμε τους συμπαίκτες μας, συγκεντρωνόμαστε στο σημείο που μας υπέδειξε ο προπονητής μας και τον αναμένουμε για να πάρει παρουσίες!»

Η προπόνηση πρέπει να είναι σωστά διαχωρισμένη περιλαμβάνοντας προθέρμανση η οποία επιβάλλεται να γίνεται με παιγνιώδη μορφή στις μικρές ηλικίες, το προπαρασκευαστικό και το κυρίως μέρος, αγωνιστικό διπλό και αποθεραπεία.  Πάντα στο τέλος της προπόνησης ή του αγώνα ο προπονητής πρέπει να αφιερώσει λίγο χρόνο για να μιλήσει και να συγχαρεί τα παιδιά για την προσπάθειας τους κάνοντας μια σύντομη ανασκόπηση της προπόνησης ή του αγώνα.  Όταν το παιχνίδι των παιδιών κλείνει και με ομαδικό σύνθημα είναι ακόμη καλύτερα γιατί τα παιδιά φεύγουν από το γήπεδο με χαμόγελο και τονωμένο το αίσθημα της ψυχολογίας.

6. ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Είναι πολύ σημαντικό να επιβραβεύεται ένα παιδί για την προσπάθεια του και όχι για το αποτέλεσμα. Αυτή είναι μια πολύ λεπτή γραμμή από την οποία κρίνεται ένας προπονητής. Όλα τα παιδιά πρέπει να επιβραβεύονται το ίδιο και χωρίς διακρίσεις. Επίσης κατά τη διάρκεια των αγώνων ένας καλός προπονητής επιβραβεύει τις προσπάθειες των παιδιών και των δυο ομάδων. Με τον τρόπο αυτό καλλιεργείται από τα παιδιά ο σεβασμός προς το συμπαίκτη και προς τον αντίπαλο.

Το κεντρικό μήνυμα είναι ότι όλοι είμαστε φίλοι και παίζουμε για να διασκεδάσουμε!

Το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι!

7. ΙΣΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΧΡΟΝΟΥ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Ένας προπονητής πρέπει να είναι δίκαιος για τα παιδιά. Για να είναι δίκαιος θα πρέπει όλα τα παιδιά που συμμετέχουν στην αποστολή της ομάδας να συμμετέχουν στην ομαδική προσπάθεια παίρνοντας τον ίδιο χρόνο συμμετοχής.  Τα παιδιά που μένουν επανειλημμένως στον πάγκο βαριούνται, χάνουν το ενδιαφέρον τους, νιώθουν μειονεκτικά έναντι των συμπαικτών τους και αδικημένοι από τον ίδιο τον προπονητή τους. Εκεί χάνεται και η ομαδικότητα και η συνοχή της ομάδας. Όλα τα παιδιά ήρθαν στο γήπεδο για να διασκεδάσουν και να παίξουν.  Μην τους στερείτε αυτό το δικαίωμα! Μην ασχολείστε με το σκορ και τη νίκη. Ασχοληθείτε μόνο με το πως τα παιδιά σας θα περάσουν καλά και θα ευχαριστηθούν το παιχνίδι!

8. ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΗ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Η ομάδα διδάσκεται καθημερινά στην προπόνηση την τακτική και τον τρόπο παιχνιδιού της και το γήπεδο είναι ο καθρέφτης που θα δείξει τη δουλειά ενός προπονητή. Πετυχημένος είναι ένας προπονητής του οποίου τα παιδιά παίρνουν την κατάσταση στα «πόδια» τους αποκλειστικά και μόνο χωρίς εξωτερικές παρεμβολές και όχι αυτός που διαρκώς φωνάζει, καθοδηγεί και διατάζει καταστρέφοντας τη φαντασία και τη δημιουργικότητα των παιδιών. Η εξωτερική καθοδήγηση βάζει φρένο στη γρήγορη σκέψη ενός μικρού ποδοσφαιριστή ο οποίος πρέπει να αποφασίσει πως θα ενεργήσει από μόνος του με τη μπάλα ή χωρίς αυτή!

Η εξωτερική καθοδήγηση τον αποπροσανατολίζει, τον μπερδεύει, του δημιουργεί άγχος και πίεση και σε περίπτωση αποτυχίας εκτέλεσης της εντολής του «χαλά» και το παιχνίδι του και την ημέρα του με αποτέλεσμα στο τέλος να μην έχει ευχαριστηθεί το παιχνίδι!

9. ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΙΔΑΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Οι αρχές του FAIR PLAY πρέπει διαρκώς να μεταδίδονται στα παιδιά από τον προπονητή και είναι κάτι που ξεκινά από την προπόνηση. Να δώσεις το χέρι σου όταν κτυπήσεις ένα αντίπαλο στον αγώνα ή ένα συμπαίκτη σου στην προπόνηση κατά λάθος, να συγχαρείς τον αντίπαλο στο τέλος του παιχνιδιού, να δώσεις τη μπάλα στους αντίπαλους μετά που έδιωξαν τη μπάλα έξω οι λόγω τραυματισμού είναι μερικά από τα στοιχεία που πρέπει ο προπονητής να παρακινεί τα παιδιά του να κάνουν.

10. ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΙΔΑ

Ένας καλός προπονητής από την πρώτη μέρα της προπόνησης πρέπει να ενημερώσει τους γονείς για το ποια θα πρέπει να είναι η θέση τους και η συμπεριφορά τους στην προπόνηση και τον αγώνα. Ο προπονητής είναι ο αποκλειστικός αρμόδιος της ομάδας και μόνο αυτός και οι παίκτες του πρέπει να είναι μέσα στο γήπεδο. Η παρουσία γονέων μέσα στο γήπεδο είναι τελείως αρνητική αφού επηρεάζει τη ψυχολογία των παιδιών και του προπονητή αλλά και το έργο του.  Πετυχημένος δεν είναι ένας προπονητής που έχει σύσσωμους τους γονείς της Ακαδημίας στον πάγκο του αλλά ένας που έχει σύσσωμους τους γονείς στην κερκίδα να χειροκροτούν τις προσπάθειες όλων των παιδιών.

Άρθρο Επεξεργασία – Επιμέλεια:

Τηλέμαχος Αθανασίου Καθηγητής Φυσικής Αγωγής Bhr, Προπονητής Αθλητικών Ακαδημιών,

UEFA C License – Master of Science in Sports Coaching

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ – ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ